Waar komt het Zeeuwse trekpaard eigenlijk vandaan?

Toegevoegd: 19-01-2023, 09:32 uur

Een van de dingen die iconisch zijn voor Zeeland, zijn de Zeeuwse trekpaarden. Werden ze zo’n honderd jaar geleden nog volop ingezet bij werkzaamheden op het land, ook nu nog zijn ze onderdeel van de Zeeuwse cultuur. Niet dat je ze zult tegenkomen bij een spannende paardenrace op hoge snelheid, maar hobbyhouders houden ze nog en bij het ringrijden en de straô zijn ze altijd van de partij. Maar waar komen Zeeuwse trekpaarden eigenlijk vandaan?

Vlaamse origine
De zware paarden die we nu kennen als Zeeuwse trekpaarden, bestaan pas vanaf het eind van de negentiende eeuw. Het ras vindt zijn oorsprong in Vlaanderen. Vanwege de zware kleigronden hadden Zeeuwse boeren sterkere paarden nodig. Fokkers in Zeeuws-Vlaanderen waren de eerste die ervoor kozen om meer gebruik te gaan maken van Vlaamse koudbloed hengsten van net over de grens. Het Belgische trekpaardenras date eerder in de negentiende eeuw al was ontstaan, maakte in die tijd immers internationaal furore, maar de vraag ernaar was groot. Eind negentiende eeuw ging met in Zeeland ook merries invoeren om te kunnen voeren voor een beter fokresultaat. Vanuit de landelijke en provinciale overheid werd verbetering van het ras gestimuleerd. Daarbij had men wat geluk dat de Eerste Wereldoorlog veel Belgische paardenhouders ertoe dwong naar Zeeland te vluchten mét hun eersteklas dekhengsten.

Koudbloedig
De term ‘koudbloed’ viel al even. Dit moet men niet al te letterlijk nemen. Het is een verwijzing naar de zware bouw en het rustige temperament van de paarden. Die zaken maken het ras heel geschikt voor het werk in de landbouw. In eerste instantie zag men er echter vooral nog plompe, trage dieren in, maar uiteindelijk groeide de waarderen voor de paarden. In 1904 kwam er daarom een eigen stamboek voor het ‘Zeeuws Belgisch Trekpaard’, tien jaar later gevolgd door het ‘Stamboek voor het Nederlands trekpaard (Belgisch type)’, waar Zeeland een grote bijdrage aan leverde. Vooral uit Zeeuws-Vlaanderen kwamen veel hengsten. De kwaliteit van het ras bleef ondertussen een stijgende lijn vertonen en de Zeeuwse trekpaarden wonnen op tentoonstellingen veel prijzen.

Zeeuwse trekpaarden in de huidige tijd
In de jaren vijftig begon de tractor aan zijn opmars en binnen niet al te lange tijd was het gedaan met de inzet van paarden op het landbouwbedrijf. Dat betekent echter niet dat Zeeuwse trekpaarden vervolgens helemaal uit Zeeland zijn verdwenen. Daarvoor wordt het ras te zeer gewaardeerd. Waar een enkele Zeeuwse boer de paarden nog gebruikt als trekkracht op het bedrijf, worden ze nu vooral uit liefhebberij gehouden. De echter toppers worden ingezet bij twee springlevende Zeeuwse tradities: het ringrijden en de straô, twee tradities die in Zeeland springlevend zijn. De Stichting Het Werkend Trekpaard zet zich in voor het behoud van de paarden in de landbouw.

Hoewel Zeeland dus al lang niet meer afhankelijk is van de trekpaarden, heeft de bevolking er zeker nog geen afscheid van genomen. Dat hoeft natuurlijk ook niet, het Zeeuwse Trekpaard is immers een van de zaken waar Zeeland trots op mag zijn!