Hulpverleners oefenen in Westerscheldetunnel

Vanavond om 22.00 uur worden beide buizen van de Westerscheldetunnel afgesloten voor een grootscheepse rampenoefening. Op dat tijdstip wordt een aantal wrakken de westbuis ingereden en een ongeval in scène gezet. Een half uur later begint de oefening echt en gaan her en der in het Zeeuwse de alarmen af.

Vanaf dat moment moeten de deelnemers aan deze derde grote oefening in de tunnel laten zien dat ze er staan als het echt nodig is.

Winanda van den Ende van de Terneuzense brandweer is samen met een aantal collega’s al maanden bezig met het voorbereiden van de oefening. Het is een belangrijke, want de Zeeuwse hulpverleners kunnen maar zelden zo grootschalig oefenen in de tunnel. Normaal gesproken wordt eenmaal per jaar zo’n grote oefening gehouden. Vorig jaar werd die echter op het laatste moment afgeblazen omdat de vrijwilligers van de gemeente Borsele weigerden om midden in de nacht te oefenen. Ze wilden op een wat eerder tijdstip beginnen, maar dat mocht niet van de tunnelmaatschappij. Die wilde de tunnel alleen maar midden in de nacht beschikbaar stellen om op die manier zo min mogelijk inkomsten te missen.

Van den Ende vindt één keer per jaar zo grootschalig oefenen feitelijk te weinig. Van haar korps zijn honderd mannen en vrouwen opgeleid om in de tunnel te redden en te blussen. Er kunnen er deze maal maar 24 daadwerkelijk aan de oefening deelnemen, zodat driekwart moet wachten tot een volgende keer. En dat is voor hen niet leuk, zo geeft ze volmondig toe.

Er wordt wel elders geoefend, in parkeerkelders bijvoorbeeld, maar dat is toch echt niet hetzelfde, aldus de oefencoördinator van de Terneuzense brandweer. En de tweejaarlijkse oefening in een echte tunnel in Zwitserland is toch ook niet hetzelfde als oefenen in de Westerscheldetunnel. Het voordeel van die Zwitserse oefening is wel dat de deelnemers daar geconfronteerd worden met echt vuur, echte rook. Daar leren ze dat ze onder die omstandigheden best in actie kunnen komen.

In de Westerscheldetunnel worden ze vannacht niet geconfronteerd met vuur. De Nederlandse milieuwetten staan dat niet toe en dat is ook een te groot risico voor de tunnel zelf. Ondanks dat er dus niet echt realistisch geoefend kan worden, vindt Van den Ende het in actie komen in de tunnel zeer belangrijk. Op die manier leren de hulpverleners de tunnel kennen. „Leren ze onder druk in de tunnel werken.“

Brandweercommandant Jan de Feijter van de brandweer van de gemeente Borsele vindt het tijd worden dat autorijscholen ook aandacht geven aan veiligheid in de tunnel. Volgens hem weet bijna niemand dat bij een calamiteit in de tunnel de automobilisten zo snel mogelijk de auto moeten verlaten en via een van de noodbuizen naar de andere hoofdbuis moeten lopen. Ze moeten dan wel hun sleutel in het contact laten zitten en de auto niet afsluiten. Uit praktijkproeven door TNO is gebleken dat bijna niemand dat doet. De meeste mensen verlaten niet eens hun auto maar blijven zitten of proberen terug te rijden - met alle risico’s van dien. Door terug of achteruit te rijden kan immers het scenario ontstaan dat door de brandweer het meest wordt gevreesd: twee branden in een buis met daartussen mensen die niet weg kunnen.

Van den Ende vraagt zich ook af of vrachtwagenchauffeurs beseffen dat, in geval van een brandende lading, ze het beste door kunnen rijden tot buiten de tunnel. „Want stoppen in de tunnel met zo’n brandende lading kan een ramp veroorzaken.“

De tunneloefening wordt omstreeks 1.00 uur beëindigd. Morgen om 5.00 gaat de tunnel weer open voor al het verkeer.