Brandweer wil geen stoere macho met oogkleppen

MIDDELBURG - De tijd van stoere brandweermannen die als macho’s met oogkleppen op een brand te lijf gaan is toch wel zo’n beetje voorbij, meent A. van Oosten van de Regionale Brandweer. De nieuwe brandweerlieden gaan volgens hem toch steeds bewuster om met veiligheid. Die kijken voor ze een brand bestrijden of het wel veilig is een gebouw te betreden, aldus de officier. „Veilig en verantwoord optreden is belangrijker dan snel blussen.“

Bij de brandweer heerst over het algemeen nog een cultuur van improviseren en helpen. Van organiseren, leiding geven, leren, maar ook van veiligheid hebben brandweerlieden vaak geen kaas gegeten. Dat levert gevaar op voor de brandweerlieden zelf, concluderen onderzoekers van de TU Delft na gesprekken met vijftig experts van de brandweer, het ministerie en andere organisaties. Die deskundigen menen dat de brandweer vaak te weinig weet van gevaarlijke stoffen. De aandacht die wordt gegeven aan informatietechniek is van ’kleuterniveau’ en leidinggevenden durven niet te sturen. Doordat onvoldoende wordt geëvalueerd ’blijven fouten structureel bestaan’.

Regionaal brandweercommandant F. Captijn herkent veel in het rapport. „Het geeft een realistisch beeld.“ Tegelijkertijd merkt hij op dat het aantal eisen waaraan de brandweer moet voldoen de afgelopen jaren enorm is toegenomen. „De ontwikkelingen gaan zo snel. Het is niet alleen maar links of rechts spuiten maar omgaan met vaak heel complexe materie.“

Broertje dood
A. Franssen, oefenleider bij de regionale brandweer, benadrukt dat geprobeerd wordt door middel van oefeningen en cursussen die nieuwe brandweer vorm te geven. Hij geeft wel toe dat sommige brandweerlieden nog steeds een broertje dood hebben aan rapporten, handleidingen en evaluaties. Franssen leert hen dat ze die papieren moeten zien als handvaten, als hulpmiddelen om een calamiteit beter te kunnen bedwingen. „In zo’n map staat vaak al het antwoord op de vraag hoe iets aangepakt moet worden.“

Volgens Van Oosten heeft zich de laatste jaren een cultuuromslag voorgedaan bij de brandweer. „We gaan nu veel bewuster om met risico’s. Het herkennen van gevaren is een belangrijke taak van de brandweer en zeker van de officieren.“

Captijn wijst naar de vele miljoenen euro’s die minister Remkes heeft toegezegd aan de gemeenten. Dat geld moet volgens hem echt worden ingezet voor veiligheid, voor het verbeteren van de kwaliteit. De tijd van het maken van plannen is wat hem betreft echt voorbij. „Daar hebben we er genoeg van.“

De onderzoekers zeggen dat het rapport bewust erg gekleurd is. Er is alleen naar de knelpunten gevraagd. „Zaken die goed gaan blijven hierdoor buiten beschouwing“, aldus het rapport. De bedoeling hiervan is dat de korpsen daardoor kritischer naar hun eigen organisatie kijken.