Kans op criminele uitbuiting niet voor alle jongeren gelijk

MIDDELBURG - De kans op criminele uitbuiting onder leerlingen van het voortgezet speciaal onderwijs en praktijkonderwijs is groter dan bij scholieren in het voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs. Dat blijkt uit onderzoek van Avans Hogeschool dat in onze provincie werd uitgevoerd in opdracht van de bestuurlijk trekkers mensenhandel; burgemeester Marga Vermue (Sluis) en wethouder André van der Reest (Goes).

Begin 2022 werd een eerste onderzoek gepresenteerd naar criminele uitbuiting onder Zeeuwse scholieren en studenten. Aan dit onderzoek is nu een vervolg gegeven in de vorm van een tweede onderzoek gericht op scholieren in het voortgezet speciaal onderwijs (VSO) en praktijkonderwijs (PRO) in de provincie. Dit om meer inzicht te krijgen in de aanwezigheid, omvang en verschillende vormen van criminele uitbuiting bij deze specifieke groep jongeren.

Volgens de onderzoekers is het lastig om op basis van informatie van ondervraagde leerlingen een overall conclusie te geven over criminele uitbuiting onder deze groepen. Wel is duidelijk dat ongeveer de helft van de medewerkers en zo’n zestig procent van de bestuurders te maken heeft gehad met criminele uitbuiting onder scholieren. Het verhandelen van softdrugs en het plegen van diefstal onder dwang worden genoemd als meest voorkomende vormen van criminele uitbuiting. Ook blijkt dat seksuele uitbuiting voorkomt, bijvoorbeeld in de vorm van loverboyproblematiek.

Onderwijzend en ondersteunend personeel schat de kans dat leerlingen in het VSO en PRO het slachtoffer worden van criminele uitbuiting hoger in dan bij leerlingen van het voortgezet onderwijs en het Mbo. Volgens de onderzoekers gaat het om 86% van het personeel. “Ook bestuurders schatten deze kans hoger in”, zo vertellen de onderzoekers.

Scholing
Tijdens de interviews die de onderzoekers hielden, kwam naar voren dat scholen zich bewust zijn van het risico op criminele uitbuiting maar dat er ook behoefte is aan scholing. “Wat is criminele uitbuiting, hoe kun je dit herkennen en wat kan je doen wanneer je ermee te maken krijgt?” zijn vragen die leven binnen de scholen.

Ook aan leerlingen is gevraagd of zij behoefte hebben aan voorlichting over dit onderwerp. “Het overgrote deel van de leerlingen geeft aan dat het onderwerp geen aandacht krijgt binnen de school maar op enkele leerlingen na zeggen de meesten wel behoefte te hebben aan voorlichting over dit onderwerp. Hierbij geven ze aan dat ze dan graag willen weten wat het is en wat ze zelf kunnen doen als ze ermee te maken krijgen”, zo stellen de onderzoekers.

Wethouder Van der Reest laat via een persbericht weten dat het onderzoek niet alleen een papieren document is maar een oproep tot actie. “We hopen dat de bevindingen en aanbevelingen in dit onderzoek, evenals het voorgaande onderzoek, zullen dienen als een katalysator voor verandering, ter bescherming van onze Zeeuwse jongeren.”